Ka thu leh hla thenkhat ka vawmkhawmna hmun a ni. I peih chuan chhiar ve ta che.

Monday 9 October 2017

HMASAWNNA

Pathian hian a thil siamte hi \hanglian theiin, hmalam pana hmasawn zel turin a siam a. Mihringte mai b^kah ran leh ramsa te, thlai leh thing te, leilung leh luite pawh hi siam kan nih a\angin mahni t^wkah hmalam panin kan \hang lian hret hret vek zel a nih hi. He hmuh theih pawnlam \hanlenna mai ni lo, ringtu kan nihna kawnga kan chhunglam nun \han dan leh hma kan sawn dan hi tun \uma kan zirho tur chu a ni.


A. Hmasawn tura pawimawhte : Mizote’n damlo chanchin leh dinhmun kan inzawh hian ‘a la ngai’ kan tih chuan a tlahniam hret hret tihna a ni tlangpui \hin. Ringtu nunah pawh hian ngai kan awh  reng mai leh dinhmun ngaia kan din reng mai hi chuan hma kan sawn loh mai b^kah kan lo tawlhhnung hret hret  tihna a ni ch^wk. A nih leh hmasawn tur chuan engte nge kan tih t^k ang? Hmas^wn tur chuan tih tur tam tak a awm ang a, hlawm lian deuh pathumah lo \hen ila:-

1.      Ch>t sawn: Kan sawi tawh angin damlo ngai awh reng emaw, ringtu ngai awh reng emaw chuan hma a sawn lo tihna kan ti a, chuti a nih chuan hmasawn tura tih tur pawimawh hmasa ber chu dinhmun ngaia din reng loha ch>t sawn hi a ni awm e. Thilsiam tinreng, hmasawn thei chi leh hmalam pan thei chi reng reng chuan hmalam pana hmasawn tur chuan ‘ch>t’ an mamawh vek a ni; thingkung leh thlaite pawh kal sawnin vak zut zut lo mah sela, muangchangin an \hang a, an che hret hret tih kan hriat hi. Ringtu kan nihna kawngah hian kan nun hi a che em le? ‘Ka piangthar tawh’ tih pah hian lungmuang deuhin kan \hu hahchawl der der mai em? Ringtu nun tiche a, ti\hang lian tura tih tur tam tak awm zingah chuan \awng\ai leh bible chhiar thlahthlam loh a, Pathian mite inpawlhonaa kal a, inkhawm thlahthlam lohte  hi a pawimawh hmasaah  kan dah thei awm e. Ringtu ni ve si \awng\ai ngai mang lo, bible chhiar ngai lo leh inkhawmnaah pawh kal ngai lo nun chu a che loin hma a sawn thei lo ang.

2.      Tum neih leh tihtur hriat: Hmasawn tura pawimawh em em chu thil tum neih a, chumi tihhlawhtlinna at^na  tih tur dik tak hriat hi a ni. Kan Kristianna kawngah pawh hian tum fel tak leh hmatiam kan neih a, chumi lam pana kan kal \hin chu a ngai a ni, hei tak hi kan zirlai thupui ‘Tiam chin lam pana hmasawn’ tihin a tum pawh hi a ni awm e. Mizo ringtu tam zawk hi ringtu nun lam aia vanram ngaih hla tuipui zawktute kan ni a, he leia kan awm chhunga Pathianin kan tih tura a dah lam ngaihtuah lo l>kin lei piah lam ram ngaihnaah kan pumpelh  a, hei vang hian he leia ringtute tih turah hian kan chiang ta lo ruai a, ringtu heti z^t leh kohhran heti z^t awm hian kan tih tur ber Ama chanchin \ha puan hna aiin pawl ram chanchin \hate kan tuipui ta z^wk a, ringlo mite aiin biakin ropui leh sound system \hate kan vei ta heh heh \hin a ni mai lo maw? Kan tum, Krista chanchin\ha puan darh ah hian chiang ila, chumi lam chu kan thil tih reng reng hian hawi se la, kan ringtu nun hian  hma a sawn chak thei ang.

3.      Hnathawh: Hmasawn tura pawimawh leh em em pakhat chu hnathawh hi a ni. Ringtute’n kan ringtu nun ti\hangliana tihmasawn tura kan hnathawh pawimawh tak chu rawngbawlna kawng hrang hrang a kan inhman hi a ni. Mi zawng zawng hi kohhran upa kan ni vek thei lo a, hruaitu kan ni vek thei hek lo; amaherawhchu kan vai hian Pathianin rawngbawlna chanvo engemawchu min pe vek a, a rawng kan bawlna at^n theihna engemaw min pe vek bawk a, he a talent min p>k hi upbo mai loa tipung a, hmalam pantu nih hi ringtu kan nihna kawnga kan mawhphurhna a ni.

B. Ringtute’n Pathian rawng kan bawlna kawnga hma min sawntir thei lotu tlem lo tarlang ve leh ia:-

1.      Kal dan ngai : Ringtu nia rawng kan bawlna kawngah hian ze nghet tak kan neih a ngai a; amaherawhchu chumi avang chuan kan chin dan \hinte leh kan tih dan hluite kan sahuai thing vawn tlut tur tihna a ni lo a ni. Pathian rawngbawlna kawngah pawh hmasawn tur chuan tih dan thar leh chin dan tharte kan hman \angkai thiam ve zel a ngai a ni, chuti a nih loh chuan hma kan sawn thei lo ang. Mizo \awng upa ah chuan ‘lungphur thleng tlang hel’ an ti a, lungphur hi thleng tlangah hian a kal kual a kal kual a, hma lam pan chuan a kal ve ngei; mahse a b^k han sawn leh chuan ngaihna a hre chuang lo a, a ngai leh ngaiah a kual a kual mai a ni. Mizote’n Pathian rawng kan bawlna kawngah pawh hian a ngaiah hian kan kual rei ta fu niin a lang, kan biakin inkhawm dan phung te, kan Pathian fak dan thu ahte leh kan rawngbawlna kawng hrang hrangah hian a b^k han sawn hret dan hi hria ila hei ai hian kan rawngbawlna hian hma a sawn deuh thei awm e.

2.       Tum mumal awm lo: Hmasawnna at^na tum mumal neih a pawimawhzia kan sawi tawh a, tum mumal kan neih loh vang hian kan rawngbawlna hian hma a sawn chak thei lo \hin niin a lang. Kan kohhran hian rawngbawlnaah kumin chhung hian eng nge kan tiam chin, eng nge kan tum tak tih hi kan ngaihpawimawh ber a ni lo \hin a, kohhran chhung hun ruat vel leh Kristian hunpui hrang hrang hman dan turte leh kum tawp krismas a ruai pui \heh dan tur ringawtte kan rilrua lian ber a nih chuan Pathian rawng tak tak kan bawlna kawngah hma kan sawn thei lo ang.

3.      Mihring mihrinna: Rawngbawlna kawnga hmasawn tur chuan Pathian Thlarau hruaia kan awm a pawimawh a, mihring chakna rinchhan a, mihring finna kan hmachhuan nasat lutuk chuan rawngbawlna nung neih a harin hma a sawn hleihtheih \hin loh a ni.

C. Mizo Kristian-te’n Pathian rawng kan bawlna kawng langsar deuh deuhte thlirin he’ng kawng hrang hrangah hian hma kan sawn leh sawn loh mahni kan inch<t theihna atan han bih kual leh thuak thuak ila

1.      Missionary chawmna kawngah : Ramtina kala thilsiam zawng zawngte hnena chanchin\ha puang chhuak tura tirh kan ni tih kan hria a, hemi kawngah hian ‘kal chhuak thei lote pawhin mawhphurhna lian tak kan nei’ tiin missionary chawm lamah hian kohhran leh mimalte pawh kan \ang tlangin \hahnem kan ngai viau a nih hi. Missionary kan tirh tam a, kan chawm tam ang hu hian thlaraubo hi kan man tlemin ringlo mi Pathian ke bula hruai thlen hi kan ngah lo riau lo maw? Ringlo mite zinga rawngbawl a harsatzia leh a fehchhuakate tan hnathawh chak a harsatzia thu lam chu lo dah\hain kohhranhote’n missionary kan tirhchhuah duhna rilru lam zawk hi han inbih ta ila, missionary kan tirh hian ringlo mi Pathian hnena hruai duhna rilru a\angin nge kan kohhran member tih tam a, kan pawl ram tih zauh duhna rilru a\angin kan tirh chuah tam \hin le? Pawl ram dah chungnung hmasa loin thlaraubo hmangaihna tak tak nen missionary te hi chawmin tirchhuak tam lehzual tai la tun ai hian hma kan sawn ngei lo ang maw?

2.      Inkhawm: Mizote Kristian kan nih tirh a\anga vawiin thlenga kan Pathian biak inkhawm dan hi en ta ila hma chu kan sawn ve hret hret na a, tunlai khawvel hmasawn rual leh tunlai \hangthar leh kohhran lam ngaihsaklote hipna tur tawk hian hma kan sawn chak lo deuh niin a lang em? Tunhma deuh kha chuan kohhran hian biakin chhunga khuang lakluh pawh hi a remti ngai lo a, kohhran \henkhatin bul \anin an han la lut a, Pathian biak inkhawm tinuamtu leh tiphurawmtu, midang hipa \angkai tak a lo ni reng mai a, a hnu deuh a\ang chuan khuang chu Mizote Pathian biakna pawimawh ber a lo ni chho ta a, tun thleng hian rimawi chhepchher dang nen han ti chiam mah ila khuang chu kan la ban hleithei ta lo a nih hi. Hetiang deuh hian Pathian biakna hmanraw pawimawh tak leh kan inkhawm boruak tinuam a, tidanglam dawrh thei tur, kan ban phaka awm reng si, hman nachang kan hriat mai lohte hi a lo awm reng em? A nih loh leh biakin ropui leh nalh tak tak kan sak lain biakina kal ngaihsak reng reng lo leh kal chakna pawh nei reng renglo \hangthar an pung zel si a, kan biakin inkhawm ringawtte hi a tawk tawh lo a ni mawi lo maw? A mamawhtu tak takte thleng phak turin khawlai inkhawm emaw, in lama intlawhchhuah programme te hi kan uar zawk a \ul a ni mai ang em? A mamawhtute thleng phak leh hip thei tur inkhawm kan buatsaih theihna atan \an la ila.

3.      Thawhlawm: Thawhlawm hi kan ngaipawimawh hle a, kan ngaipawimawh tur pawh a ni reng a, Pathianin sawma pakhat pek a ngaihpawimawhzia hrechiangtu ringtute kan ni a, thawhlawm thawh turin a fuih pawh kan infuih nasa a, a \an pawh kan \ang reng a ni. He thawhlawm kan thawh dan kawngah hian  kohhran leh  biakin lama kan inzirtir kh^t dan zawng tak leh kan sawi \hat vak ngam loh zawng takin a pek tam lam ni lo, a lakkhawm thianghlim lamah hian Mizoram  kohhran tamtakin hmasawnna tur kan nei ngeiin a lang. Kohhran hian kut tling ngeia sum lakluh chauh hi thawhlawmah pawmin, thawh tam tura kan inzirtir zat zet hian thianghlim taka lakluh chauh Pathian hmaa rawn thawh turin inzirtir ve ila chuan kan rama ngampa taka mi tamtakin an tih mek sualna tamtak hi a titlem ang a, kan thawhlawm pawh a tlem ngei ang a; mahse a thianghlim dawn miau avangin Pathian rawngbawlna kawngah tuna kan thawhlawm thianghlim lo tam tak kan chhekkhawm reih ruih ai hian a thawhhlawk zawk ngei ang. Chu inzirtirna chu nei turin kohhran hian pen khat chauh pawhin hma han sawn ngam ila aw.

4.      Zaipawl: Mizo Kristian-te hi zaipawl uar tak mai kan ni a, vengtin leh kohhran tinah hian zaipawl engemawzat kan nei vek a, a group ang te, a branch angte leh a bial ang te, chu aia la huam zau leh deuh thleng chuan zaipawl hi kan nei \euh mai a, heti khawpa zaipawl uar hnam leh zai nasa hnam ni si hi kan zaipawl avanga ringthar han sawi turte, kan zaipawl avanga thlaraubo man han sawi turte hi an tam lo hlein a hriat a. Kan zai chhanahte hian kan chian loh vang a ni thei ang em? Nge tihtakzetna kan tlakchham vang zawk ni ang?  Heti khawpa a kumtluana zaipawl hla zir reng renga hmanhlel si hi khawvel hian zaipawl thiam tak hnam ni hian min va hre  lem si lo em! ‘Fiamthuin an sawi \hin a, biakin hnuaiah zaipawl hla kan zir a, biakin chungah kan rem a, kan duhtawk der mai’ an ti \hin. Kan ti ta sa sa a nih chuan Pathian rawngbawlna leh a chibai bukna a ni tih hriain hei aia tihtakzet zawk hian ti ta ila thlaraubo man kawngah leh rawngbawlna zau zawk nei tura khawvel hnamdangte beng fah kawngah pawh hma kan sawn ngei ang.(Johana 4:24)

Rinna kawngah eng dinhmunah pawh ding ila, kohhranah  dinhmun pawimawh tak tak kan chelh emaw, chelh lo emaw keimahni thlen chin a\ang \heuh hian Pathian rawng kan bawlna kawngah hmasawn zel tura tum mumal tak nei chungin leh hma min sawntir thei lotute paih thlain tiam chin lam panin i tlan ve ngat ngat ang u.   

2 comments:

  1. Enter your comment... post chhawn i phal loh chhan chu ka hre thiam ve lem lo a. Post chhawn phal la chu, tangkaipui chu an tam zawk ang maw le. A va uiawm ve aw....

    ReplyDelete

KRISMAS HLAWHTLING

Short Sermon te, Sermon te Christmas thuchah hrim hrim bakah ṭhalaite chuan Christmas a lo hnaih hian bonus kan dawng ṭhin. Zilhna leh fuihn...